* خاویار ایرانی مرغوب‌تر است
دکتر محمدعلی یزدانی ساداتی، رئیس مؤسسه تحقیقات بین‌المللی تاسماهیان دریای خزر با بیان اینکه تاسماهی ایرانی از گروه ماهیان مهاجر بوده و در دریای خزر و در مناطق مرکزی و بیشتر در منطقه جنوبی این دریا زندگی می‌کند، به «قدس» می‌گوید: غذای اصلی تاسماهی ایرانی را نرم‌تنان، حلزون‌ها، دوکفه‌ای‌ها و ماهی‌های ریز تشکیل می‌دهند. تاسماهی ایرانی یا قره‌برون به معنی پوزه سیاه تقریباً شبیه چالباش یا همان تاسماهی روسی است با این تفاوت که رنگ آن تیره‌تر و اندازه آن هم بزرگ‌تر و خاویار آن نیز مرغوب‌تر و بیشتر مورد پسند بازار جهانی است.
* پرورش پرسود تاسماهیان خزر
وی می‌گوید: پرورش ماهیان خاویاری به عنوان یک فعالیت تولیدی در مقایسه با تولید سایر آبزیان دوره برگشت سرمایه‌گذاری طولانی‌تری دارد، ولی به دلیل امکان صادرات خاویار و گوشت آن به بازارهای جهانی و قیمت بالای آن می‌تواند یک فعالیت اقتصادی پر سود با دوره بازگشت چهار ساله باشد. یزدانی توضیح می‌دهد: گوشت ماهیان خاویاری بازارپسند و دارای ارزش غذایی زیاد و خاصیت درمان و پیشگیری از بیماری‌های گوناگون است. مصرف خاویار از ابتلا به بیماری افسردگی و بیماری‌های قلبی عروقی پیشگیری می‌کند. از تمامی اندام‌ها مانند پوست، غضروف، کیسه شنا و پلاک‌های استخوانی این ماهی در صنایع مختلف استفاده می‌شود. با توجه به نیاز بازار جهانی و شهرت خاویار ایران و کاربرد آن در سلامت جامعه، علوم پزشکی و صنایع مختلف، حتی در اذهان عمومی نیز بحث توجیه نداشتن اقتصادی آن رد می‌شود.
به گفته وی، هزینه تمام شده هر کیلوگرم گوشت پرورشی در گونه‌های مختلف از 17 تا 25هزار تومان و هر کیلوگرم خاویار پرورشی برای گونه‌های مختلف از 150 تا 300 هزار تومان است. ضمن اینکه قیمت یک کیلو خاویار در بازارهای داخلی بسته به کیفیت و درجه‌بندی آن از 900 هزار تا 4 میلیون تومان و در بازارهای خارجی 3000 تا 5000 دلار است.
* آلودگی دریای خزر در مرز هشدار
یزدانی ساداتی با رد مسمومیت آب دریای خزر می‌گوید: تا کنون از مسمومیت آب دریای خزر گزارشی نرسیده است. مواردی که بر اثر شکوفایی جلبکی در تلفات گونه‌های غیر اقتصادی گزارش شده، به صورت محدود و محلی بوده و نمی‌تواند عاملی برای منع توسعه پرورش ماهیان خاویاری شود. بررسی‌های اولیه بیانگر وجود آلودگی محدود جغرافیایی و در اندازه مجاز است و یک هشدار برای مدیریت بهتر منابع آبی است. البته هنوز میزان آلودگی برای آبزیان دریایی و یا پرورشی مضر نیست.
* بانک ارزشمند از ژن تاسماهیان
طرح بانک ژن تاسماهیان در فازهای عملیاتی و تحقیقاتی براساس رویکردها، سیاست‌ها و اهداف کلان سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و مبتنی بر اقتصاد مقاومتی طراحی شده است.
رئیس مؤسسه تحقیقات بین‌المللی تاسماهیان دریای خزر می‌گوید: این طرح با هدف تشکیل بانک ژن زنده پنج گونه از تاسماهیان بومی دریای خزر، به‌منظورحفاظت، بهره‌برداری و صیانت از منابع ژنتیکی و افزایش تولید پیشنهاد شد. از مهمترین محورهای بانک ژن می‌توان به تشکیل بانک زنده تاسماهیان، تشکیل بانک اسپرم‌های منجمد تاسماهیان و تشکیل بانک بافت، دی ان ای و ژن اشاره کرد.
* پرورش ماهیان خاویاری در 19 استان کشور
دکتر یزدانی ساداتی توضیح می‌دهد: نظر به دانش و تجارب ارزشمند موجود در کشور در زمینه پرورش ماهیان خاویاری، توسعه این صنعت از منظر حفظ جایگاه خاویار ایران در عرصه جهانی در آینده از اهمیت بسیار زیاد برخوردار است. طبق اطلاعات موجود در راستای توسعه این صنعت، ظرفیت‌های لازم برای ایجاد مزارع پرورش ماهیان خاویاری در بیش از 19 استان کشور وجود دارد. اما در راستای توسعه این صنعت بسترسازی و انجام مطالعات لازم به منظور شناخت دقیق توانمندی‌ها و مکان‌یابی برای ایجاد مزارع از یک سو و انتخاب بهترین سیستم‌های پرورش با توجه به تفاوت‌های موجود در استان‌ها از نظر شرایط اکولوژیکی، آب و هوایی و جغرافیایی و... از مهمترین اقدام‌های مورد نیاز برای گسترش متوازن این صنعت است. با توجه به تفاوت‌های موجود در گونه‌های مختلف ماهیان خاویاری و سیستم‌های پرورشی، دستیابی به بهترین سیستم و گونه‌های مناسب برای پرورش در هر استان نیاز به انجام مطالعات و بررسی‌ها توسط مؤسسه‌های تخصصی تحقیقاتی دارد.
* برنامه‌هایی برای آینده ماهیان خاویاری
دکتر یزدانی در پایان توسعه پرورش و آبزی‌پروری ماهیان خاویاری کشور و تقویت تحقیقات کاربردی، برنامه‌های پژوهشی در راستای جبران کمبود آب و به عبارتی افزایش بهره‌وری از آب، به کارگیری فناوری الکترونیک در آبزی‌پروری پایدار، حمایت از تحقیق و توسعه در شرکتهای دانش بنیان، تعامل و جهت‌دهی پژوهش‌های کاربردی دانشگاهها و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی در حوزه ماهیان خاویاری و تلاش برای ایجاد بستر مناسب برای جلب مشارکت و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در پژوهش‌های کاربردی را از مهمترین برنامه‌های مؤسسه تاسماهیان دریای خزر در چند ماه باقی‌مانده از سال و سال پیش رو بیان می‌کند.
نظر شما